Ο Ευάγγελος Μποχατζιάρ είναι απόφοιτος λογοθεραπείας του ΑΤΕΙ Πατρών. Μελετά τον αυτισμό εντυπωσιασμένος από το 2000 όντας, τότε, φοιτητής. Έχει παρουσιάσει εργασίες και ομιλίες σε διεθνή συνέδρια. Από τα πρώτα κιόλας χρόνια της καριέρας του, δουλεύοντας με αυτιστικούς στην Ελλάδα, παρατήρησε αμέσως τις δυνατές συνδέσεις που πραγματοποιούσε με εκείνους και μάλιστα τη μοναδική εμπειρία με τους μη λεκτικούς αυτιστικούς οι οποίοι ενώ δεν είχαν μιλήσει ποτέ τους έως τη στιγμή της συνάντησής τους, του χάριζαν απλόχερα τις πρώτες τους λέξεις. Με ζήλο και σεβασμό σε αυτό το «δώρο», άρχισε να ταξιδεύει σε πολλά μέρη της Γης μεσώ της δουλειάς του, βλέποντας παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές και αυτισμό, επισκεπτόμενος κλινικές και πραγματοποιώντας ομιλίες σχετικά με τα ευρήματά του σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο.
Έχει πλέον δημιουργήσει την δική του μέθοδο παρέμβασης « Bochatziar® 8i Μethod» που δίνει το δικαίωμα της ομιλίας σε όλους τους μη λεκτικούς αυτιστικούς αλλά και σε εκείνους που μιλούν αλλά δεν επικοινωνούν λεκτικά. Επίσης, η μέθοδός του έχει δυνατότητα εφαρμογής και σε μη αυτιστικά άτομα με παρόμοια κλινική εικόνα διαταραχών λόγου, ομιλίας και επικοινωνίας με εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Έχει την δική του κλινική, Bochatziar 8i Autism Clinic, στην Πάτρα από το 2007. Έχει παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια σε Ελλάδα και εξωτερικό σχετικά με την ειδική παρέμβαση σε παιδιά με δυσλεξία, με μαθησιακές δυσκολίες καθώς και αυτισμό. Εκπαιδεύτηκε το 2008 σαν ειδικός θεραπευτής του συνδρόμου Ίρλεν σε παιδιά και ενήλικες, από εκπαιδευτές στο Ην. Βασίλειο. Στη συνέχεια ξεκίνησε τον αγώνα για την ενημέρωση του κόσμου και των ειδικών, σχετικά με τις νέες αντιλήψεις στο χώρο των αναπτυξιακών διαταραχών μέσω συνεχόμενων σεμιναρίων και αρθρογραφιών σε όλη την Ελλάδα καθώς και σε πολλές χώρες του εξωτερικού.
Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του «Δεν Υπάρχει Μη Λεκτικός Αυτισμός», μάς απάντησε σε πέντε πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις για τον ΑΥΤΙΣΜΟ και μας εξήγησε γιατί θεωρεί ότι ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΟΣ ΑΥΤΙΣΜΟΣ.
Το “Δεν Υπάρχει Μη Λεκτικός Αυτισμός” είναι ένα βιβλίο-μανιφέστο υπέρ του αυτισμού. Ένας μαγευτικός οδηγός ανάπτυξης των μοναδικών κρυμμένων δεξιοτήτων των αυτιστικών ατόμων που θα ξεδιπλώσει τα χαρίσματα των αυτιστικών και θα μεταμορφώσει τις ζωές τους καθώς και τις ζωές των οικείων τους, μια για πάντα. Μία έκπληξη που θα σας μείνει ΑΞΕΧΑΣΤΗ.
Στο βιβλίο σας «Δεν Υπάρχει Μη Λεκτικός Αυτισμός» ισχυρίζεστε ότι όλα τα αυτιστικά άτομα μιλάνε. Ωστόσο, τι θεωρείτε λεκτική επικοινωνία;
Όλοι μιλούν. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Την ερώτηση αυτή θα έπρεπε εγώ να την κάνω σε εσάς. Δυστυχώς όλοι εσείς που με ρωτάτε κάτι τέτοιο και για να είμαι πιο συγκεκριμένος, μιλώ για όλη την νευροτυπική κοινότητα, έχετε λάθος ορισμό στο μυαλό σας για τη λεκτική επικοινωνία. Όλοι οι «υποτίθεται» επικοινωνούντες λεκτικά, δηλαδή όλοι οι υποτίθεται λεκτικοί, δεν είναι καν λεκτικοί. Περισσότερο από το 80% της επικοινωνίας των λεκτικών ανθρώπων είναι εξωλεκτική επικοινωνία. Αφορά στάση σώματος, έκφραση, νόημα, επιφώνημα, αναπνοή και άλλα πολλά. Νομίζετε ότι επικοινωνείτε λεκτικά όμως στην ουσία «κοροϊδεύετε» ο ένας τον άλλον χρησιμοποιώντας ψεύτικες λέξεις για να επικοινωνείτε και γι’ αυτό ο περισσότερος κόσμος δεν μπορεί να συνεννοηθεί με τον. διπλανό του. Πολλές φορές ούτε ο γονέας με το παιδί του και ας χρησιμοποιούν και οι δύο λεκτική επικοινωνία. Και σε αυτούς, δυστυχώς, βάζω και τον αυτό μου μέσα που αρκετές φορές αδυνατώ να χρησιμοποιήσω τις λέξεις που θα ήθελα. Για παράδειγμα, μιλάω με κάποιον, μου λέει πληθώρα ψεύτικων λέξεων, για να μην τον προσβάλω του λέω ψέματα κι εγώ και στο τέλος, έχουμε ολοκληρώσει τον διάλογό μας χωρίς όμως να έχουμε επικοινωνήσει λεκτικά. Χωρίς να έχουμε επικοινωνήσει ουσιαστικά. Συμβαίνει σε όλους. Κάποιοι το καταλαβαίνουν, κάποιοι όχι. Σε όλες τις περιπτώσεις η αλήθεια αποθηκεύεται στο υποσυνείδητο.
Οι αυτιστικοί είναι οι μόνοι άνθρωποι στον πλανήτη που ξέρουν να επικοινωνούν σωστά λεκτικά και δεν κρύβονται πίσω από ψεύτικες λέξεις.
Η ιδιαιτερότητά μου στηρίζεται στο ότι συνδύασα την επιστήμη μου μαζί με την εξονυχιστική εντρύφηση με χιλιάδες αυτιστικούς ανά τον κόσμο αγνοώντας τα σύνορα της γλώσσας μου(ελληνικά) και της χώρας μου(Ελλάδα) και πλέον μπορώ να δω την αλήθεια κατάματα μπροστά στις δεκάδες γονέων που με επισκέπτονται καθημερινά. Για κάποιους φαίνεται σαν θαύμα, μαγεία, χημεία για κάποιους άλλους είναι ψέμα γιατί αδυνατούν να το πιστέψουν και να το αναγνωρίσουν, αφουγκραστούν. -Να ακούν το παιδί τους να μιλά για πρώτη φορά. – Και αυτό είναι όμορφο γιατί είμαστε όλοι διαφορετικοί.
Το πρόβλημα έγκειται στο ότι έχετε μπερδέψει την ομιλία με την επικοινωνία και έχετε πάψει να επιθυμείτε την επικοινωνία των παιδιών σας αλλά μόνο λέξεις. Έτσι, οι αυτιστικοί σταματούν να μιλούν ή μιλούν μόνο όταν στο περιβάλλον υπάρχει πραγματική επικοινωνία και σύνδεση. Είτε αυτή αφορά το άτομο είτε τη συνθήκη.
Πάντως λεκτική επικοινωνία – ομιλία είναι ένα σύνολο ήχων που βγαίνουν από τον ανθρώπινο λάρυγγα και βοηθούν δύο ανθρώπους να μοιραστούν εμπειρίες. Τι γίνεται όμως όταν λες άλλο από αυτό που εννοείς, που θα ήθελες πραγματικά να επικοινωνήσεις; Ή όταν δεν τολμάς να λεκτικοποιήσεις την πραγματικότητα σου; Αυτό, πιστέψτε με, συμβαίνει συχνά. Για να μην πω πάντα.
Πώς μπορεί ένας γονιός να αναγνωρίσει ότι το παιδί του βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού, ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσει, σε ποιους ειδικούς πρέπει να απευθυνθεί και τι να κάνει μετά τη διάγνωση;
Το παιδί στο φάσμα του αυτισμού μοιάζει αποκομμένο από τον κόσμο. Σαν να μην επιθυμεί να μπει στην ομάδα. Είτε μιλάει είτε όχι, δυσκολεύεται να κάνει παρέες, να βρει φίλους, να μοιραστεί εμπειρίες. Απομονώνεται. Μένει μόνο. Δεν προσαρμόζεται. Μια σημαντική συμβουλή που θα ήθελα να δώσω στους γονείς εφόσον πάρουν διάγνωση, είναι να απευθύνονται σε ειδικούς που εμπιστεύονται και κύριο μέλημα με όλους τους ειδικούς που θα συνεργαστούν είναι να αυτονομείται το παιδί καθώς και να αυτονομούνται οι ίδιοι οι γονείς. Όσο για τους λογοθεραπευτές που είναι και η ειδικότητά μου, να θυμάστε πως θέλετε να επικοινωνεί καλά το παιδί με εσένα καθώς και εσείς με εκείνο. Η στοχοθεσία πάντα να είναι κοινή και ποια θα είναι η συσχέτιση αυτής με την καθημερινότητα.
Γιατί νιώσατε την ανάγκη να γράψετε αυτό το βιβλίο, ποιοι μπορούν να βοηθηθούν και με ποιον τρόπο;
Ο τίτλος του βιβλίου ήταν άλλος αρχικά. Οι ίδιοι οι «υποτίθεται» μη λεκτικοί αυτιστικοί μου ζητούσαν λεκτικά μπροστά στους κηδεμόνες τους να τους πω, πως μιλούν. Οι γονείς ήταν παρόντες. Και αυτό ήταν οξύμωρο. Κάποιοι μπορούσαν να τους ακούσουν, κάποιοι άλλοι όχι. Και στις δύο περιπτώσεις η ένταση, το παράπονο, η αγανάκτηση, η απελπισία των αυτιστικών που δεν ακούγονται ήταν τόσο έντονη και παραστατική, σχεδόν σπαρακτική, που το να αλλάξω τον τίτλο του βιβλίου και να το κατευθύνω στην ομιλία ήταν το λιγότερο που μπορούσα να κάνω για τους μοναδικούς μου φίλους και τις οικογένειες τους, οι οποίοι πλέον είναι οικογένειά μου.
Το βιβλίο αυτό απευθύνεται στον καθέναν. Δε χρειάζεται να έχεις αυτιστικό στον περίγυρό σου για να σε βοηθήσει. Είναι ένα βιβλίο για την διαπαιδαγώγηση και την επικοινωνία που σου ανοίγει τους ορίζοντες. Αλλάζει την οπτική σου.
Μπορείτε να μας αναφέρετε τα πρώιμα σημάδια αυτισμού;
Το φάσμα είναι ιδιαίτερα μεγάλο, τεράστιο και ποικίλει από άτομο σε άτομο. Αν ξέρεις έναν αυτιστικό, γνωρίσεις έναν αυτιστικό. Μόνο αυτό. Σε καμία περίπτωση δεν γνωρίζεις τον αυτισμό. Μερικά συμπτώματα εμφανίζονται από την βρεφική ηλικία και άλλα από την πρώτη νηπιακή ηλικία. Κάποια από αυτά είναι αδικαιολόγητο-ακατάλληλο γέλιο ή κλάμα, διαφορετική χρήση παιχνιδιών, υπερκινητικότητα – παθητικότητα, υπερευαισθησία – υποευαισθησία σε θορύβους – ήχους ή αντοχή σε αυτούς και γενικότερα σε όλα τα ερεθίσματα. Οξείες αισθήσεις, δυσκολία διαχείρισης αλλαγών της ρουτίνας, διαφορετικό δέσιμο με αντικείμενα, έλλειψη αίσθησης κινδύνου, παθητική απόκριση στο χαμόγελο από βρεφική ηλικία, μη αναμενόμενη βλεμματική επαφή, απαθές βρέφος στην αγκαλιά των γονέων, μη αναζήτησή οικιών ατόμων όταν φεύγουν από το μέρος του, στερεότυπο παιχνίδι, επαναλαμβανόμενες κινήσεις.
Γιατί κάποιος να διαβάσει το βιβλίο σας; Τι το ξεχωρίζει από τα αντίστοιχα που κυκλοφορούν για τον αυτισμό;
Το βιβλίο μου λέει την αλήθεια για τον αυτισμό. Αυτή που δεν τόλμησε ποτέ κανείς να πει δημόσια για πολλούς ευνόητους και μη ευνόητους λόγους. Αυτή που ακούστηκε από κάποιον Πατέρα, Μάνα, Γιαγιά, Παππού , κοντινό άτομο αλλά κανείς δεν την πίστεψε και απορρίφθηκε…. Ποιος πίστεψε μια μάνα που αφουγκράζεται και πιστεύει στις δυνατότητες του παιδιού της. Κανένας. Θα την πουν φαντασμένη, ονειροπόλα, κουκουβάγια. Αυτό το βιβλίο είναι η σπίθα μιας φωτιάς που θα φέρει την επανάσταση στον πλανήτη για τον αυτισμό. Είναι ένα δυναμικό βιβλίο όπως δυναμική θέλω να είναι η σχέση σας με τα παιδιά μας ανεξάρτητου συγγένειας ή μη.
Το πιστεύω πολύ. Γιατί γράφτηκε με τους ίδιους τους μη λεκτικούς αυτιστικούς.
Καλύτερα, τους «υποτίθεται» μη λεκτικούς αυτιστικούς. Γιατί ΜΟΝΟ οι μη λεκτικοί αυτιστικοί ξέρουν να μιλούν και να επικοινωνούν πραγματικά. Οι άλλοι, όχι!
Η συνέντευξη παραχωρήθηκε στην Έφη Αργυροπούλου, δημοσιογράφο, συγγραφέα,
Nlp practitioner coach (Positive Psychology).
Αποστολή και στόχος της είναι η ενδυνάμωση γυναικών, μαμάδων και μαμάδων με αυτιστικά παιδιά.
- ΜΟΝΟ οι μη λεκτικοί αυτιστικοί ξέρουν να μιλούν και να επικοινωνούν πραγματικά. Οι άλλοι, όχι! - 6 Μαΐου 2025
- Φροντίζουμε τον εαυτό μας και το σώμα μας, όπως μας φροντίσανε! - 28 Απριλίου 2025
- Η σχέση ξεκινά πρώτα από μας! - 25 Απριλίου 2025
